Het is gebruikelijk onderscheid te maken tussen actief en faciliterend (of passief) grondbeleid. Actief grondbeleid houdt in dat de gemeente zelf grond verwerft, bouwrijp maakt en/of uitgeeft. Bij faciliterend grondbeleid stelt de gemeente voorwaarden aan de ontwikkeling van de grond in eigendom van een particulier. Mengvormen van actief en faciliterend grondbeleid zijn ook mogelijk. Er is onder andere actief grondbeleid gevoerd bij de projecten Luijendijk-Zuid, resort langs de A10 (Resort Breeck) en in mindere mate bij het project Breekoever/Sportlaan.
De projecten Violierweg en dorpshuis Purmerland zijn in voorbereiding. Omdat deze gronden in eigendom zijn bij de gemeente gaat ook hier sprake zijn van actief grondbeleid.
Voor het overige is sprake van faciliterend grondbeleid. De uitgangspunten van het prijsbeleid zijn vastgelegd in de notitie Grondprijsbeleid 2008, die wordt toegepast voor uitgifte van reststukken gemeentegrond. Ook de voorwaarden waaronder grond kan worden verkocht zijn vastgesteld. De bedragen worden jaarlijks aangepast.